Sản xuất lúa gạo ở Thái lan và Việt nam, hai nhà xuất khẩu lúa lớn nhất thế giới có thể sẽ bị tổn hại bởi thời tiết khô hạn bất thường đã nung khô các chân ruộng và tình trạng thiếu nước nghiêm trọng ở sông Mekong.
Người Thái bắt đầu thu hoạch vào tháng này, với sản lượng ước tính giảm 25% sản lượng hàng năm, với lượng thu hoạch khoảng 7 triệu tấn trong năm nay so với 8.4 triệu tấn năm ngoái. Còn ở Việt nam, nhiều nhà dự đoán sản lượng đang dự đoán rằng hiện tượng khô hạn bất thường năm nay sẽ ảnh hưởng nặng nề vào vụ hè thu năm nay trên hầu hết các chân ruộng trên cả nước.
Hạn hán năm nay được xác định có mối quan hệ mật thiết với hiện tượng dãi khí hậu El Nino, ảnh hưởng đến Châu Á trong vùng từ vùng Hoa Nam đến vùng Đông Nam Á được nhiều nhà phân tích cho rằng sẽ có tác động mạnh mẽ đến giá gạo vào cuối năm nay. Sản lượng lúa thấp ở Châu Á sẽ là cú nhấp quan trọng trong cán cân dự trữ lương thực toàn cầu.
Trong thời gian gần đây, Thái lan là quốc gia duy nhất công bộ sự suy giảm sản lượng gạo. Tuy nhiên sự suy giảm này sẽ không tạo ảnh hưởng quá kịch tính đến thương mại quốc tế do Thái lan vẫn đang còn lượng gạo dự trữ lớn trong nước.
Dự báo tương lai ảm đạm cho thị trường gạo ở Chicago với sự đình trệ giảm sút khoảng 12% trong năm nay đã làm tăng 1.3% nghĩa là khoảng 13,14 USD/45 kg (100 pounds) trong mấy ngày gần đây sau khi FAO công bố dự báo sản lượng hồi cuối tháng 3. Tuần san “Xuất nhập khẩu Thái”, một tạp chí danh tiếng về lĩnh vực giá cả xuất nhập khẩu dự báo giá gạo giảm 14% trong năm nay đến giá 510 USD/tấn Chuyên gia kỳ cựu về kinh tế ở trung tâm IRRI, Samarendu Mohanty, phát biểu với báo giơi tuần trước, tôi không thấy dấu hiệu nào của sự rớt giá gạo trong thời gian tới hết. Sự thiếu thốn nguồn nước tưới đang ngày càng mở rộng về mức độ nghiêm trọng lẫn diện tích đã đe dọa trực tiếp đến sản lượng gạo năm nay trong khi nhu cầu về gạo vẫn không ngừng gia tăng sẽ gây sức ép cho kế hoạch dự trữ do phải hỗ trợ giá trong thời gian tới.
Mực nước trên sông Mekong, chảy qua 6 nước Trung quốc, Myanmar, Lào, Thái lan, Cambodia và Việt nam đang đối mặt với mực nước thấp nhất trong 90 năm qua. Thủ tướng Thái lan Abhisit Vejjajiva tuyên bố trên truyền hình hôm mồng 2 tháng 3 vừa qua, sản lượng gạo Thái sẽ giảm và giá gạo chắc chắn sẽ nhảy lên cao theo nhịp điệu của mùa khô năm nay.
Dự trữ toàn cầu
Tuyên cáo cho giới thông tin của Bộ nông nghiệp Hoa kỳ hôm 10 tháng 3 rằng, lượng gạo dự trữ toàn cầu khoảng 90,925 triệu tấn trong năm nay thấp hơn so với dự đoán khả năng dự trữ được công bố từ tháng trước là 91,219 triệu tấn, con số này thấp hơn nhiều so với 146,714 triệu tấn gạo được dự trữ thường niên trong các năm 2000-2001.
Mức độ dự trữ toàn cầu trong trạng thái “vẫn thấp hơn nhiều so với mức dự trữ cần thiết”. Mức dự trữ này liên hệ mật thiết với nguồn nước tưới và năng suất lúa. (Mohanty )
Dự trữ gạo của chính phủ Thái lan hiện nay là khoảng 5-6 triệu tấn theo số liệu của Bộ thương mại Thái lan. Kế hoạch của nhà cầm quyền vương quốc Thái trong thời gian tới là sẽ xuất khẩu một phần lượng dự trữ cho các nước khác nhưng chưa lập lộ trình thời gian cụ thể.
Các giới quan chức của các nước đang gắn kết sự khô hạn năm nay vào hiện tượng thời tiết El Nino do nó tạo sự nóng ấm bề mặt nước biển vùng Đông Thái Bình Dương hút hết lượng mưa của vùng châu Á. Lão nông tri điền Virapan Tipsuna người Nongkhai đã phát biểu trên truyền hình hôm qua, năm nay là năm khô hạn nhất mà ông ta đã từng biết từ khi ông sinh ra. Mùa hạn năm nay có thể ảnh hưởng đến vụ lúa chính vụ sang năm nếu trời vẫn không mưa sau lễ Songkran năm nay. Báo cáo của FAO lo ngại đến sự thiếu mưa trong năm nay sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực đến nông vụ và nông sản ở phạm vi không chỉ trong 1 quốc gia mà có thể trong toàn khu vực
