Đề tài bảo tồn ớt Xiêm rừng Sơn Hà – Quảng Ngãi do trường Đại học Nông lâm Huế và Sở Khoa học công nghệ tỉnh Quảng Ngãi phối hợp thực hiện trong 2 năm, từ 2018 đến 2020. Đây là đề tài nghiên cứu ứng dụng do Thạc sĩ Nguyễn Ngọc Truyền chủ trì và các thành viên nhóm nghiên cứu đến từ các khoa Khuyến nông & PTNT, Nông học, Tài nguyên đất và Môi trường nông nghiệp và Cơ khí công nghệ thuộc Trường Đại học Nông Lâm Huế với 100% nguồn kinh phí từ ngân sách tỉnh Quảng Ngãi.
Ớt Xiêm rừng là cây đặc sản địa phương của huyện Sơn Hà nói riêng và của tỉnh Quảng Ngãi nói chung. Đây là loài ớt có kích cỡ quả rất nhỏ, có vị cay vừa phải, đặc biệt có mùi thơm rất thanh tao và chỉ những cây ớt mọc từ núi rừng Sơn Hà mới cho quả có mùi thơm đặc trưng này. Giá bán trên thị trường cho mỗi kg ớt Xiêm rừng giao động trong khoảng từ 130 – 200 nghìn đồng, có những thời điểm giá ớt lên đến 270 nghìn đồng/kg.
Hình thái ớt Xiêm trong tư nhiên
Đề tài bảo tồn ớt Xiêm rừng ra đời trong bối cảnh nhu cầu thị trường về sản phẩm ớt Xiêm rừng ngày càng tăng cao trong khi cây ớt này đang ngày càng bị thu hẹp về diện tích và số lượng cây ngoài tự nhiên do tác động trực tiếp hoặc gián tiếp của con người. Mục đích của đề tài nhằm bảo tồn nguồn gen và thực hiện các nghiên cứu kỹ thuật về nhân giống và phát triển ớt Xiêm rừng trong môi trường tự nhiên nhằm phục hồi lại các vùng diện tích ớt đã bị thu hẹp. Bên cạnh đó, đề tài còn nghiên cứu các sản phẩm chế biến từ ớt Xiêm rừng, xây dựng nhãn hiệu thương mại và tìm kiếm thị trường đầu ra cho các sản phẩm này, qua đó giúp nâng cao giá trị sản phẩm, mang lại thu nhập cho người dân huyện Sơn Hà.
Từ ngày đầu tháng 11/2018 nhóm nghiên cứu của trường Đại học Nông lâm Huế đã tiến hành điều tra hiện trạng phân bố của cây ớt Xiêm rừng thuộc các xã trên địa bàn huyện Sơn Hà, qua đó cùng với người dân và chính quyền địa phương xác định các khu vực cần đưa vào quy hoạch bảo tồn giống ớt này trên địa bàn toàn huyện. Hoạt động đã thu hút sự quan tâm, hỗ trợ của người dân địa phương cũng như nhận được sự phối hợp tích cực từ UBND huyện Sơn Hà, Phòng nông nghiệp & PTNT và Trạm khuyến nông của huyện.
Khảo sát phân bố ớt Xiêm rừng trong tự nhiên
Thảo luận với chính quyền xã xác định vùng quy hoạch bảo tồn
Nguyễn Ngọc Truyền
